Dalend aantal nieuwbouwverkopen ondanks sterk stijgende vraag
In het eerste kwartaal van 2022 werden er 9.238 nieuwbouw koopwoningen verkocht. Dat aantal is 11% lager dan een jaar eerder, maar nog wel 5% hoger dan het langjarig gemiddelde. Woningmarktonderzoeker Jannes van Loon: “Wat bij deze cijfers opvalt is dat de broodnodige versnelling ontbreekt. Het kleine plusje staat in schril contrast tot de verdrievoudiging in het aantal inschrijvers op nieuwbouwprojecten van 83.000 eind 2019 naar 232.000 begin 2022.”
Wat bij diepere analyse ook opvalt is dat er sinds 2016 een bijna continue daling is van het aantal verkochte nieuwbouw eengezinswoningen. Waar in het 1e kwartaal van 2016 nog 7.269 nieuwbouw eengezinswoningen werden verkocht daalde dit aantal tot 5.420 in het 1e kwartaal van 2022(figuur 1). Het aandeel appartementen is in dezelfde periode verdubbeld tot 42% van de verkopen. Dit is zeer opvallend te noemen aangezien de vraag naar ruime, grondgebonden nieuwbouwwoningen groter is dan ooit.
“Het lage aanbod van nieuwbouw eengezinswoningen is een direct gevolg van de beleidskeuze om vooral binnenstedelijk te bouwen. In deze plannen wordt vaak zeer weinig ruimte gemaakt voor ruimere, grondgebonden woningen. Woningbouwers willen graag in de behoefte van de markt naar nieuwe, groene, natuurinclusieve wijken voorzien maar de vergunningen om te ontwikkelen aan de rand van dorpen en steden ontbreken. Terwijl dit soort wijken ook veel beter aansluit op de huidige vraag naar nieuwbouw” aldus Van Loon.
De daling van het aantal nieuwbouwverkopen wordt ook veroorzaakt door allerlei opstoppingen in het vergunning proces zoals de door-etterende stikstofmalaise en grote capaciteitsproblemen bij gemeenten. De belangstelling onder woningzoekenden is juist ongekend hoog. Uit cijfers van Xitres, die via lokale verkoopsites zicht heeft op circa 2/3e van alle nieuwbouwtransacties, blijkt dat sinds eind 2019 het aantal inschrijvers op nieuwbouwprojecten bijna verdrievoudigd is naar 232.000 begin 2022. Dit terwijl het aantal aangeboden projecten juist gedaald is van 206 naar 173.(Figuur 2) Daarbij zorgen de sterk gestegen materiaalkosten voor grote zorgen bij woningbouwers. Zij stellen de verkoop van woningen in het goedkoopste segment steeds vaker uit, omdat deze door de hoge bouwkosten onrendabel dreigen te worden.
